What is RAID and what are the different RAID modes? - Raid nedir ? Raid tipleri nelerdir ?

Raid nedir? Raid tipleri nelerdir? 

RAID (Redundant Array of Independent Disks), birden fazla sabit disk sürücüsünün bir araya getirilerek daha yüksek performans, veri koruması veya depolama kapasitesi sağlamak için kullanılan bir teknolojidir.

RAID, genellikle sunucu sistemlerinde veya veri merkezlerinde kullanılır ve ağır veri işlemi gerektiren uygulamalar için idealdir. RAID, sabit disk sürücülerinin birbirine bağlanarak tek bir mantıksal sürücü olarak çalışmasını sağlar. Bu, verilerin parçalara bölünerek her bir sürücüye eşit şekilde dağıtılması ve böylece veri yükünün her bir sürücü üzerinde dengelenmesi anlamına gelir.

  • Büyük bir çoğunlukla kişisel kullanıcılar Raid 0 veya 1 tercih eder.
  • Veri depolama hızının ve güvenliğinin daha önemli olduğu yerlerde Raid 5, 6 veya 10 tercih edilir.






RAID'in farklı seviyeleri vardır, ve her bir seviye farklı özellikler ve avantajlar sunar. Örneğin:
                      

RAID 0 (Striping/Şeritleme)

  • En az iki veya daha fazla disk üzerinden aynı miktarda alan kullanılarak oluşturulur.

  • Yazılacak veriler eşit parçalara bölünerek, bloklar halinde RAID’i oluşturan disklere sıra ile yazılır. Aynı anda farklı veri parçaları farklı disklere yazıldığı ve tüm disklerden aynı anda verinin farklı parçaları okunduğu için yüksek hız sağlar.

  • Hata toleransı sağlamaz. Disk sayısı arttıkça performans artar. Performansın önemli olduğu durumlarda kullanır.

  • RAID’i oluşturan disklerden biri bozulduğunda tüm veri ulaşılamaz hale gelir. Kullanılabilir disk alanı, RAID’i oluşturan disklerin alanları toplamına eşittir.
                               





RAID 1  (Mirroring/Aynalama)

  • Yedekleme ve veri koruması için kullanılır. Hata toleransı sağlar.

  • Veriler, iki sabit disk sürücüsüne aynı anda yazılır ve bir sürücü arızalandığında diğer sürücü devreye girer ve işlemlere devam eder.

  • Yazma performansı düşüktür ancak okuma performansı yüksektir.

  • Kapasite kaybı vardır. Kapasite minimum olan diskin boyutu ile sınırlıdır.





 RAID 5

  • RAID 0’da olduğu gibi veriler bloklar halinde disklere yazılır.

  • Tüm disklerde  XOR işlemi ile elde edilen hem veri hem parite bilgisi bulunur.Bu parite(eşlik) değeri, olası bir disk bozulması olayından sonra verinin tekrar hesaplanması için kullanılır.
  • En az üç veya daha fazla disk üzerinden aynı miktarda alan kullanılarak oluşturulur.

  • Raid 0 ve Raid 1 yapılandırmalarının en iyi yönlerini küçük bir kapasite kaybı ile bir arada sunar.

  • Kullanılabilir alan toplam harcanan alan eksi(-) bir disk alanı kadardır. Örneğin: Bir RAID 5 dizisi üç adet 1 TB sabit disk içeriyorsa, dizinin kullanılabilir kapasitesi 3 TB değil, 2 TB olacaktır.








RAID 6

  • Raid 5 ile benzer özelliklere sahiptir.

  • En az dört veya daha fazla disk gerektirir.

  • İki ayrı parite diski oluşturur. RAID 6, iki sürücü arızalandığında bile verilerin korunmasını sağlar.








RAID 10
 
RAID 10 (Redundant Array of Independent Disks 10), aynı anda hem RAID 1 hem de RAID 0 teknolojilerinin kullanıldığı bir veri depolama düzenidir. Bu düzenlemeler, verilerin hem yedeklenmesini sağlar, hem de veri işleme hızını artırır.

RAID 1, aynı verilerin iki veya daha fazla sabit diske aynı anda yazılmasını sağlayarak veri kaybını önlemeye yardımcı olur. RAID 0 ise, verileri parçalara ayırır ve bu parçaları farklı disklerde saklayarak veri işleme hızını artırır.

RAID 10, bu iki teknolojinin birleştirilmesiyle oluşur. Bu düzenlemede, minimum dört sabit disk kullanılır. Bu diskler iki gruba ayrılır ve her grupta en az iki disk bulunur. Veriler, her bir disk grubundaki diskler arasında RAID 1 teknolojisiyle yedeklenir. Daha sonra, bu iki disk grubundaki veriler RAID 0 teknolojisiyle birleştirilir ve birbirleriyle senkronize edilir.
  




RAID 10, tüm verileri çift olarak depolar. Bir RAID1 çiftinin bir diski çalışmaya devam ettiği sürece, depolanan bilgiler bu nedenle güvenlidir.  Veriler, yalnızca ikincil bir RAID 1'deki tüm depolama ortamları bir nedenle arızalanırsa kaybolur.


Hot Spare(Sıcak Yedek)

Hot spare (sıcak yedek) Bir RAID dizisinde meydana gelebilecek bir disk arızası durumunda, arızalı diskin yerine otomatik olarak hızlı bir şekilde yedek diskin devreye sokulması için kullanılır.
Arızalanan diskin görevini üstlenmesinden dolayı veri kaybı riski en aza indirilir ve performans düşüşü yaşanmaz.
Bir veya birden fazla sabit disk hot spare olarak ayarlanabilmektedir.




Hot Swap

Hot swap, bir bilgisayar sisteminden veya ağdan bir bileşenin çıkarılması veya değiştirilmesi işlemidir. Aktif olarak bileşenlerin çalışması sırasında yapılabilir ve sistem kesintisi yaşanmaz.

Örneğin, RAID grubundaki bir diskin arızalanması halinde sunucuyu kapatmadan disk değişiminin yapılması veya bir hot swap destekli güç kaynağı, bir fan gibi bileşenler de çalışma sırasında değiştirilebilir. 








NOT: 
RAID, veri güvenliği ve performansı için kullanılan bir teknoloji olsa da, RAID sistemi her zaman arıza yapabilir ve sürücülerdeki veriler kaybedilebilir. Bu nedenle, RAID ile birlikte veri yedekleme ve diğer veri koruma yöntemleri de kullanılmalıdır.