Domain Name System(DNS)

KAAN ÖZDERE 02 Kasım

DNS: ALAN ADI SİSTEMİ





İnternet ortamında dikkatimizi çeken her şey isimden ibaret gibi görülmektedir. Biz her tarayıcımızı açtığımızda www.google.com diyerek adrese gidiyoruz. Aslında o adrese ait olan bir veya birden fazla ip adresi var ama biz bilmiyoruz, zaten böyle bir durum  pekte mümkün değildir.

İnsanların rakam yerine isimleri hatırlaması daha kolay ve akılda kalıcıdır. Tarayıcımı açıp www.google.com yazdığımda, aslında "173.194.112.193" IP adresine yönlendiriliyorum.

"Google.com" adresini IP adresine çeviren hizmet DNS (Domain Name System) olarak adlandırılır.





DNS, günümüz internet ortamının telefon defteri olarak bilinir. İsimleri çözümlemek için kullanılır. İnternet ortamında her makinenin bir IP numarası vardır ve bu IP numaralarını aklımızda tutmak, dediğim gibi, zordur. DNS, bu noktada isimleri çözerek IP numaralarına ulaşmamızı sağlar. Ayrıca, DNS sadece isim çözümlemekle kalmaz, aynı zamanda MX (mail sunucusu bilgileri), SOA (zone ile ilgili bilgiler) gibi çeşitli kayıtları da üzerinde tutar.

İSİM ÇÖZÜMLEME (DNS Resolution)

DNS'te, internet üzerindeki isim karşılığı "Hostname" olarak adlandırılırken, "FQDN" (Fully Qualified Domain Name) DNS sunucusundaki bir nesnenin tam adıdır.

Hostname: Bir cihazın ağa bağlı olarak tanımlandığı basit adıdır. Örneğin, bir bilgisayarın adı "laptop01" olabilir.

FQDN: Bir hostname'in tam ve kesin adıdır.
Örneğin, "laptop01.example.com" bir FQDN'dir. Burada "laptop01" cihazın adı, "example.com" ise bu cihazın bulunduğu alan adıdır.


DNS sunucusu, bu isimleri IP adreslerine dönüştürür, böylece internet üzerindeki cihazlar birbirleriyle bu isimler aracılığıyla iletişim kurabilir.

"ipconfig /all" komutuyla hostname ve DNS suffix bilgilerini görebilirsiniz.


CLİENT İSİM ÇÖZÜMLEME

Bir Hostname'in IP adresine dönüştürülmesinde belirli bir sıraya göre çözümleme yapalır.

1. Local host dosyası
2. DNS Cash
3. DNS Server
4. Netbios Cash
5. Wins Server
6. Brodcast
7. lmhosts File
Hosts dosyasına erişmek için şu yolu izleyebiliriz:

%systemroot%/system32/drivers/etc

DNS sorgularının ilk bakıldığı yer hosts dosyasıdır. Bu dosyayı Notepad ile açarak yeni kayıtlar ekleyebilir veya mevcut kayıtları değiştirebiliriz.






Hosts dosyanız, genellikle #Copyright (C) ile başlayabilir. Ancak, Windows 10 işletim sistemimde bu bölüm bulunmuyor. Ben en alt kısma el ile "microsoft.com" kaydını ekledim. Bu sayede, "microsoft.com" yazdığımda tarayıcım, önce hosts dosyasında bu kaydı arayacak ve oraya yönlendirecektir. Siz de istediğiniz kayıtları bu dosyaya ekleyebilirsiniz.







İNTERNETTE İSİM ÇÖZÜMLEME

DNS veritabanı, en üstte root sunucularının yer aldığı bir ağaç yapısına sahiptir. DNS sisteminde root noktası (.) ile gösterilir. Veritabanı üzerindeki her bir alt nokta "Domain" olarak adlandırılır, bu domainlerden ayrılan her bir parça ise "Subdomain" olarak bilinir. Bir adres, en alttan root’a kadar gösterilir. Bu yapı, domain adlarının benzersiz olmasını sağlar ve olası çakışmaları önler.

Örnek:

  • Root: .
  • Top-Level Domain (TLD): com, net
  • Second-Level Domain (SLD): example
  • Subdomain: www






DNS Sorgu Süreci:

  • Bir kullanıcı tarayıcısına bir domain adı yazdığında, DNS sorgusu başlar.

  • İlk olarak, recursive resolver (yinelemeli çözümleyici) kök sunucularından başlar ve TLD sunucularına yönlendirilir.

  • TLD sunucuları, domainin authoritative (yetkili) name server'ını bulur ve bu sunucudan doğru IP adresini alır.

  • IP adresi tarayıcıya gönderilir ve kullanıcının isteği yerine getirilir.

Tags: